Ścianka g-k w mieszkaniu - kiedy ma sens
Ścianka działowa z płyt g-k na profilach to najszybszy sposób na wydzielenie pokoju, garderoby lub gabinetu w mieszkaniu. Montaż jest czysty, lekki i możliwy nawet w bloku z wielkiej płyty, o ile nie naruszasz konstrukcji nośnej i instalacji wspólnych. To rozwiązanie szczególnie dobrze sprawdza się przy wysokościach 2,5-2,8 m i długościach do ok. 3-4 m bez połączeń dylatacyjnych.
Standardowa ścianka ma grubość 75-100 mm (profil 75 + płyta 12,5 mm z obu stron). Daje to zysk przestrzeni względem murowanej, a przy prawidłowym wypełnieniu wełną i szczelnym montażu oferuje przyzwoite tłumienie hałasu domowego.
Do bloków polecam profil CW/UW 75 mm z wełną 50 mm i pojedynczą płytą 12,5 mm z obu stron. Jeśli planujesz cięższe drzwi lub wieszasz TV na ścianie, przewidzisz wzmocnienia i ewentualnie podwójne poszycie w strefie obciążenia.
Uwaga formalna: stawianie lekkiej ścianki działowej we własnym lokalu zwykle nie wymaga pozwolenia. Zgłoś pracę zarządcy wspólnoty/spółdzielni i zachowaj godziny ciszy. Nie ingeruj w wentylację, grzejniki i piony bez uzgodnień.
Bezpieczeństwo: przed wierceniem sprawdź przebieg kabli w podłodze i suficie testerem. Nie kotw w zbrojeniu żelbetu - używaj płytkich kołków rozporowych do stropów z pustkami i odpowiednich dybli do wielkiej płyty.
Micro-BOM - ściana 3 m x 2,6 m z drzwiami 80:
- Profile UW75 i CW75 - ok. 30-35 m łącznie - 180-240 zł
- Taśma akustyczna pod UW - 2 rolki - 50-70 zł
- Płyty g-k 12,5 mm 120×260 - 4 szt. - 160-220 zł
- Wełna mineralna 50 mm - 7 m2 - 140-210 zł
- Wkręty do g-k 25 mm - 500 szt. - 25-35 zł
- Kołki do UW (sufit/podłoga) - 30-40 szt. - 25-40 zł
- Taśma zbrojąca do spoin - 1 rolka - 10-20 zł
- Masa szpachlowa 20-25 kg - 1 worek - 40-70 zł
- Grunt pod farbę - 1 op. - 20-40 zł
- Akryl malarski - 1-2 tuby - 15-30 zł
- Zestaw drzwi 80 z ościeżnicą regulowaną i klamką - 900-1400 zł
- Razem materiały (z drzwiami): 1 600-2 300 zł
Plan i pomiar - jak dobrze zacząć
Najpierw narysuj prosty rzut z wymiarami. Zaznacz światło otworu drzwiowego, kierunek otwierania i sąsiednie elementy: grzejnik, gniazdka, okna. Sprawdź, czy przy drzwiach zostaje min. 7-8 cm do narożnika, a w świetle drzwi 80 cm to standard wygodny do mieszkań.
Wysokości i grubości, które działają
- Grubość typowa: 100 mm brutto (UW/CW 75 + płyta 12,5 mm po obu stronach + szpachla).
- Rozstaw słupków CW: co 600 mm do standardowych zastosowań. Zmniejsz do 400 mm przy podwieszeniach lub pod płytki.
- Dylatacja obwodowa: zostaw 5-10 mm szczeliny przy stropie i ścianach - wypełnij akrylem po poszpachlowaniu.
Drzwi w ściance g-k - plan z wyprzedzeniem
- Lekkie skrzydło (honeycomb) 80 - ok. 13-18 kg - wystarczą podwójne słupki CW i nadproże z UW/CW.
- Ciężkie skrzydło pełne - stosuj profile UA + odpowiednie kotwienie do podłogi i sufitu.
- Otwór surowy pod ościeżnicę regulowaną 80: ok. 90-92 cm szerokości i 206-207 cm wysokości (sprawdź kartę producenta).
- Wzmocnij strefę zawiasów pod ościeżnicą drewnem lub profilem UA, aby śruby miały „mięso”.
Montaż ścianki - krok po kroku dla mieszkania
- 1. Wytrasowanie: zaznacz linię ścianki na podłodze, przenieś pion na sufit (laser lub pion murarski). Zaznacz położenie otworu drzwi.
- 2. Taśmy akustyczne: naklej pod profile UW od strony podłogi i sufitu, dodatkowo na styk do ścian murowanych.
- 3. Mocowanie UW: przykręć UW do podłogi i sufitu co 40-60 cm odpowiednimi kołkami. Nie przewiercaj zbrojenia - użyj kołków dostosowanych do podłoża.
- 4. Słupki CW: wstaw CW co 600 mm otwarciem w jednym kierunku. Kontroluj pion. Przy otworze drzwiowym zastosuj podwójne CW po obu stronach.
- 5. Nadproże: wstaw poziomy profil UW lub CW nad drzwiami, z wypełnieniem drewnem lub krótkimi odcinkami CW, aby usztywnić ramę.
- 6. Instalacje: poprowadź przewody w peszlach przez wycięcia w CW. Zastosuj puszki g-k do gniazd i łączników. Nie przecinaj nadmiernie profili.
- 7. Poszycie pierwszej strony: przykręcaj płyty 12,5 mm w pionie, 25 mm od podłogi i 10 mm od sąsiednich ścian. Wkręty co 25 cm na słupkach i co 17 cm przy krawędziach.
- 8. Wełna mineralna: wypełnij pola między słupkami wełną 50 mm na styk, bez wciskania.
- 9. Poszycie drugiej strony: zakładaj płyty z przesunięciem spoin względem pierwszej strony. Zachowaj szczeliny obwodowe.
- 10. Spoiny i wykończenie: zagruntuj krawędzie, wklej taśmy papierowe w spoiny i na narożniki, zaszpachluj w dwóch warstwach. Po wyschnięciu przeszlifuj, zagruntuj całość i maluj.
- 11. Ościeżnica i drzwi: montuj na końcu, po malowaniu ściany. Skoryguj luz ościeżnicy akrylem, zawieś skrzydło, wyreguluj zawiasy.
Akustyka i sztywność - co naprawdę działa
Największy wpływ na wygłuszenie ma szczelność i brak mostków akustycznych. Dobrze przyklejona taśma akustyczna pod UW i uszczelnienie obwodowe akrylem potrafią zmienić odczucia bardziej niż sama grubość wełny.
- Wełna 50 mm vs 75 mm: różnica jest, ale mniejsza niż myślisz. Ważniejsza jest gęstość (ok. 35-50 kg/m3) i dokładne wypełnienie bez dziur.
- Podwójne poszycie po obu stronach + płyta akustyczna daje wyraźną poprawę, ale podnosi koszt i grubość.
- Rozdzielenie słupków (ściana „dwuścienna”) daje najlepszy efekt, ale rzadko ma sens w mieszkaniach z powodu miejsca.
- Drzwi to najsłabszy punkt - wybierz skrzydło pełne z uszczelkami, a przy pokojach dzieci rozważ opaskę opadającą lub uszczelkę progową.
Wykończenie i detale, które robią różnicę
- Szczelina przy podłodze 5-10 mm - wypełnij akrylem po malowaniu, a następnie zakryj listwą. Nie opieraj płyty bezpośrednio na posadzce.
- Taśmy do spoin: papier z wtopieniem w masę zmniejsza ryzyko pęknięć lepiej niż siatka. Na narożnikach zewnętrznych profile aluminiowe lub PCV.
- Gładź: jeśli chcesz efekt ściany murowanej, po spoinach daj cienką gładź na całość. W innym wypadku wystarczy rzetelne zaszpachlowanie spoin.
- Wzmocnienia pod TV: przed płytowaniem dodaj łatę z płyty OSB 12-15 mm między słupkami na wysokości uchwytu. Zaoszczędzisz nerwów.
Typowe błędy i jak ich uniknąć
- Brak taśmy akustycznej pod UW - ściana przenosi drgania i trzeszczy. Zawsze stosuj.
- Zbyt rzadkie wkręty - płyty falują i pękają przy uderzeniu. Trzymaj gęstość 17-25 cm.
- Nieprawidłowy otwór pod drzwi - po montażu ościeżnica nie wchodzi, albo jest za duży luz. Zawsze sprawdź instrukcję producenta drzwi.
- Bez wzmocnień przy ciężkich drzwiach - słupki CW „pracują”. Daj profile UA i pewne kotwienie.
- Instalacje bez peszla - późniejsza wymiana przewodu to demolka. Kable zawsze w rurkach.
Realne koszty i czas w polskich warunkach
Dla przykładowej ścianki 3,0 x 2,6 m z drzwiami 80:
- Materiały konstrukcyjne i wykończeniowe bez drzwi: 600-900 zł
- Drzwi z ościeżnicą i klamką: 900-1400 zł (segment budżet-średni)
- Razem materiały: 1 600-2 300 zł
- Robocizna ścianki (7,8 m2): 120-180 zł/m2 - 940-1400 zł
- Dopłata za otwór drzwiowy i montaż ościeżnicy: 300-450 zł
- Razem robocizna: 1 300-1 850 zł
- Całość materiał + robocizna: 2 900-4 100 zł
- Czas realizacji: 1 dzień konstrukcja + 1 dzień spoiny i szlif + montaż drzwi po malowaniu. W praktyce 2-3 dni robocze.
Czynniki podbijające koszt: podwójne poszycie, profile UA, lepsza wełna akustyczna, zmiana rozstawu słupków, nietypowe wysokości i narożniki, transport i wniesienie na piętro bez windy.
Podsumowanie
- Zaplanowałeś przebieg, drzwi i gniazdka - tak/nie
- Masz taśmę akustyczną i peszle do instalacji - tak/nie
- Rozstaw CW dostosowany do obciążeń - tak/nie
- Wzmocnienia pod drzwi/TV przewidziane - tak/nie
- Szczeliny obwodowe i akryl w planie - tak/nie
- Spoiny na taśmie papierowej, grunt i malowanie - tak/nie
FAQ
Czy ściankę g-k można postawić na panelach lub winylu?
Można, ale lepiej rozciąć okładzinę w linii ścianki i kotwić UW do podłoża. Ściana „na panelach” przenosi odgłosy i trudniej uzyskać szczelność akustyczną.
Jakie minimum grubości ścianki w mieszkaniu?
Praktyczne minimum to profil 50 mm + płyty 12,5 mm z obu stron, łącznie ok. 75 mm. Lepsza i sztywniejsza jest 100 mm na profilu 75 z wełną 50 mm.
Czy na ściance g-k mogę powiesić telewizor?
Tak, jeśli zaplanujesz wzmocnienie z OSB między słupkami lub użyjesz kołków g-k do ciężkich obciążeń w strefie słupków. Najlepiej przewidzieć to przed płytowaniem.
Co z pękaniem spoin?
Kluczowe są: taśma papierowa w masie, poprawne rozstawy wkrętów, dylatacja obwodowa i stała temperatura podczas schnięcia. Przy narożnikach stosuj listwy narożne.